Βίντεο: Η σημασία της αυτο-αξιολόγησης και της αξιολόγησης από συμμαθητές
Υπάρχουν χιλιάδες διαφορετικές προσεγγίσεις για την αξιολόγηση, αλλά αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε από την αξιολόγηση από συμμαθητές και την αυτοαξιολόγηση, καθώς πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητες για να μπορέσουν οι μαθητές/τριες να προβληματιστούν και να αποκτήσουν επίγνωση των δικών τους δεξιοτήτων και ικανοτήτων.
Σύμφωνα με αρκετούς μελετητές, η αύξηση της συμμετοχής των μαθητών/τριων στην αξιολόγηση ενισχύει τη μάθηση με επίκεντρο τον/την μαθητή/τρια. Τέτοια χαρακτηριστικά είναι ζωτικής σημασίας στη εργασιοκεντρική διδασκαλία, καθώς συνεπάγεται ότι ο μαθητής συμμετέχει ενεργά στη εργασιοκεντρική διδακτική διαδικασία χρησιμοποιώντας τη γλώσσα-στόχο.
Η αξιολόγηση από συμμαθητές και η αυτοαξιολόγηση παρέχουν στους/στις μαθητές/τριες την ευκαιρία να αναπτύξουν περαιτέρω κατανόηση της δικής τους μαθησιακής διαδικασίας και να αξιολογήσουν την ετοιμότητά τους για μια εργασία σύμφωνα με τους στόχους τους. Οι διαδικασίες αυτές επιτρέπουν στους/στις μαθητές/τριες να θέσουν τον εαυτό τους σε δοκιμασία καθώς συμμετέχουν σε δραστηριότητες παρακολούθησης και συλλογής πληροφοριών μαζί με τους εκπαιδευτικούς.
Ωστόσο, δεν έχει επιτευχθεί ακόμα κοινή συναίνεση σχετικά με την αξιοπιστία αυτών των πρακτικών. Έχουν εκφραστεί ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα των μαθητών/τριών να αξιολογούν τον εαυτό τους και τους συμμαθητές τους, καθώς και με την ακρίβεια και την αντικειμενικότητα των δικών τους κρίσεων σε σύγκριση με αυτές που παρέχονται από τους εκπαιδευτικούς.
Παρόλο που δεν πρέπει να απορριφθεί αυτή η ανησυχία, πιστεύουμε ότι οι αξιολογήσεις των συμμαθητών/τριών και οι αυτοαξιολογήσεις θα μπορούσαν να είναι εξαιρετικά πολύτιμα δεδομένα, ώστε να βελτιώσουν τις δικές τους επιδόσεις.
Επιπλέον, οι στρατηγικές αυτές υπερβαίνουν κατά πολύ την επαλήθευση της επιτυχίας ή την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των μαθητών/τριών, αφού τους δίνουν την ευκαιρία να αναπτύξουν τη σημαντική δεξιότητα της αντικειμενικής κρίσης για την ποιότητα της δικής τους εργασίας (και των συμμαθητών τους) και γενικά να βελτιώσουν τις μαθησιακές τους δεξιότητες» (Orsmond et at., 1997).
Υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις για τις αξιολογήσεις από συμμαθητές και τις αυτοαξιολογήσεις.
Εδώ, θα θέλαμε να τονίσουμε τη σημασία της εκπαίδευσης των μαθητών/τριών σχετικά με τον τρόπο αξιολόγησης των εργασιών που εκτελούν. Για το λόγο αυτό, όταν αποφασίζουμε να στραφούμε στις αξιολογήσεις από συμμαθητές και στις αυτοαξιολογήσεις, πρέπει να κάνουμε μια συζήτηση με την τάξη μας σχετικά με τα μαθησιακά αποτελέσματα και τα κριτήρια αξιολόγησης, ώστε να βρούμε ένα κοινό έδαφος και να βεβαιωθούμε ότι κατανοούν τι περιμένουμε από αυτούς.
Ας δούμε όμως πώς μπορούμε να κάνουμε την αξιολόγηση από συμμαθητές/τριες και την αυτοαξιολόγηση να λειτουργήσει.
Στην προηγούμενη ενότητα, είδαμε μαζί πώς να υλοποιήουμε τη δραστηριότητα Δημιουργήστε ένα κατάλογο με προτεινόμενες/αξιόλογες ταιανίες. Σε εκείνη τη δραστηριότητα ζητήσαμε από τους/τις μαθητές/τριες να επιλέξουν 3-5 ταινίες που αντιπροσωπεύουν το είδος που επέλεξαν, να δείξουν τη συμφωνία/διαφωνία τους και να τεκμηριώσουν την τελική τους απόφαση δημιουργώντας έναν κατάλογο που θα παρουσιάσουν στην τάξη.
Αν αποφασίσουμε να χρησιμοποιήσουμε την αξιολόγηση της δραστηριότητας αυτής με τη βοήθεια της αξιολόγησης από συμμαθητές και την αυτοαξιολόγηση, θα πρέπει να συζητήσουμε και να προσδιορίσουμε τα κριτήρια αξιολόγησης πριν ξεκινήσουμε.
Για παράδειγμα, μπορούμε να καλέσουμε τους/τις μαθητές/τριες να παρατηρήσουν προσεκτικά την παρουσίαση των συμμαθητών/τριών τους και να την αξιολογήσουν εστιάζοντας σε τέσσερα κριτήρια:
- περιεχόμενο (Είναι ο κατάλογος καλά μελετημένος και συνεκτικός;),
- οργάνωση (Είναι η παρουσίαση ομαλή; Περιλαμβάνει η παρουσίαση εισαγωγή, κύριο μέρος και συμπέρασμα; ),
- γλώσσα (Είναι η χρήση της γλώσσας ακριβής και κατάλληλη;) και
- παρουσίαση (Έχει αυτοπεποίθηση ο μαθητής; Δημιουργεί σχέση με το ακροατήριο;).
Όπως βλέπετε, η αξιολόγηση από συμμαθητές και η αυτοαξιολόγηση είναι δύο εξαιρετικά πολύτιμα εργαλεία για την αξιολόγηση μαθησιακών αποδόσεων και μέτρησης της αποτελεσματικότητας του τρόπου διδασκαλίας σας. Στο επόμενο βίντεο, θα μιλήσουμε για την ανάλυση αναγκών και τα μαθησιακά αποτελέσματα στην εργασιοκεντρική αξιολόγηση.
Παραπομπές
Lee, Sang-Ki and Chang, Sumi (2005). Learner involvement in self- and peer-assessment of task-based oral performance. Research Language 41(3), 711-735.
Norris, J. (2014, April). How do we assess task-based performance? Invited LARC/CALPER testing and assessment webinar